Μπορείτε να διαβάσετε και τα υπόλοιπα κεφάλαια εδώ: Οσίου Εφραίμ του Σύρου. Έργα.
Παραίνεση για την υπομονή και την κατάνυξη της ψυχής
Αγαπητοί, ας γίνουμε σαν γενναίοι στρατιώτες που θυσιαζόμαστε πρόθυμα για τον βασιλιά μας. Διότι, όταν βρισκόμασταν στον κόσμο και ασχολούμασταν με κοσμικά πράγματα, δεν υποφέραμε αυτά, ούτε δοκιμάζαμε τέτοιες θλίψεις. Αλλά τώρα που ήρθαμε να ευαρεστήσουμε τον Κύριο, σηκώνονται εναντίον μας ορμητικά τέτοιες ταραχές και πειρασμοί και θλίψεις από τον Πονηρό. Βλέπεις ότι αυτά τα υποφέρουμε για χάρη του Κυρίου; Επειδή δηλαδή μας φθονεί ο Πονηρός και προσπαθεί να μας απομακρύνει από το δρόμο της ζωής, μας οδηγεί σε χαύνωση και αμέλεια, για να μην ευαρεστήσουμε [τον Θεό] και σωθούμε.
Όσο λοιπόν ο Πονηρός επιτίθεται εναντίον μας, αν εμείς φανούμε γενναίοι και πρόθυμοι στην υπομονή και στην ανδρεία, με το να είμαστε πρόθυμοι να υπομένουμε ως το θάνατο, για χάρη της ελπίδας που έχουμε στον Χριστό, όλες οι πανουργίες του θα διαλυθούν· διότι έχουμε τον υπερασπιστή μας και προστάτη μας Χριστό, ο οποίος δίνει υπομονή σ’ εμάς που θλιβόμαστε και ελπίζουμε σ’ αυτόν, και καταντροπιάζει εκείνους, καθώς εμείς παίρνουμε για τους κόπους μας τα βραβεία της νίκης, δηλαδή τη βασιλεία του Κυρίου.
Ας γίνουμε σαν τα αμόνια, ώστε να μας χτυπούν και να μην υποχωρούμε, και να μη δεχόμαστε μέσα μας, με τις μαστιγώσεις και τους πειρασμούς, κάτι με τη μορφή της χαύνωσης και της αμέλειας και της ακηδίας. Όταν μας δέρνουν, ας νικήσουμε τον αντίπαλο με την υπομονή.
Και διότι ο Κύριος μας έτσι βάδισε αυτό τον αγώνα, μαστιζόμενος, ονειδιζόμενος, επιπληττόμενος, εμπτυόμενος, λιθαζόμενος, και στο τέλος τιμωρούμενος από τους άνομους με τον ατιμωτικό θάνατο του σταυρού· και όλα τα υπέφερε για τη σωτηρία μας, αφήνοντας σ’ εμάς υπόδειγμα (Α΄ Πετρ. 2, 21) ζωής, ώστε όποιο δρόμο θλίψης και πειρασμών και θανάτου βάδισε ο ίδιος, τον ίδιο δρόμο να βαδίσουν, όσοι πίστευσαν σ’ αυτόν αληθινά και θέλουν να γίνουν συγκληρονόμοι του· ώστε, όπως ο ίδιος με πολλά παθήματα και στο τέλος με το θάνατό του επάνω στον σταυρό νίκησε και θανάτωσε και καταδίκασε την αμαρτία με τη σάρκα του (πρβλ. Ρωμ. 8, 3), καταργώντας και απογυμνώνοντας τις δυνάμεις του Εχθρού, όπως έχει ειπωθεί, «τις αρχές και τις εξουσίες (του σκότους) τις διαπόμπευσε επάνω στο σταυρό, σύροντας τες νικημένες στο θρίαμβο του σταυρού του» (πρβλ. Κολ. 2, 15), έτσι και εμείς, αν υπομείνουμε με γενναιότητα και προθυμία κάθε επίθεση και πίεση, που προξενείται από τον Πονηρό, φτάνοντας και ως το θάνατο, θα νικήσουμε τότε τον αντίπαλο με την πίστη και την υπομονή και την ελπίδα μας στον Κύριο.
Και έτσι, αφού αποδειχθούμε σταθεροί από αυτή τη ζωή, θα θεωρηθούμε άξιοι για την απολύτρωση, και θα γεμίσουμε με τον αγιασμό του Αγίου Πνεύματος, και θα γίνουμε κληρονόμοι της αιώνιας ζωής που υπάρχει εκεί. Διότι στον πνευματικό αγώνα η νίκη εναντίον του Εχθρού γίνεται δια μέσου των παθημάτων και του θανάτου. Αν λοιπόν υποφέρουμε παθήματα και πεθάνουμε για χάρη του Κυρίου με προθυμία, θα νικήσουμε όλη τη δύναμη των εχθρών και κάθε πίεση, και θα θεωρούμε τους πειρασμούς όχι βασανιστικούς, αλλά απεναντίας θα υπομένουμε εύκολα όλη την επίθεση του Πονηρού, έχοντας πάντοτε μπροστά στα μάτια μας με πόθο τον θάνατο του Κυρίου.
Και όπως έχει ειπωθεί από τον Κύριο, σηκώνοντας κάθε μέρα τον σταυρό μας, που είναι ο θάνατος, ας ακολουθούμε πίσω του (Λουκ. 9, 23). Και έτσι εύκολα θα υπομένουμε κάθε θλίψη, είτε κρυφή είτε φανερή. Διότι αν προσμένουμε να υποστούμε για χάρη του Κυρίου το θάνατο, και ποθούμε πάντοτε να τον έχουμε μπροστά στα μάτια μας, πολύ περισσότερο θα υπομείνουμε και τις βαριές θλίψεις σε οποιεσδήποτε περιστάσεις, με χαρά.
Γι’ αυτό το λόγο μάλιστα νομίζουμε τις θλίψεις βαριές και ενοχλητικές, και δεν έχουμε υπομονή, επειδή ακριβώς δεν έχουμε διόλου μπροστά στα μάτια μας το θάνατο του Κυρίου, και ο νους μας δεν ποθεί να αναφέρεται διαρκώς σ’ αυτόν το θάνατο. Διότι εκείνος που επιθυμεί να κληρονομήσει τον Χριστό, θα θεωρήσει χωρίς δυσκολία επιθυμητό και το πάθος του· επομένως, όσοι αγαπούν τον Χριστό, φαίνονται σ’ αυτό, όταν δηλαδή υπομείνουν με γενναιότητα και προθυμία κάθε θλίψη, που έρχεται σ’ αυτούς, για χάρη της ελπίδας που έχουν στον Χριστό.
Ας παρακαλέσουμε λοιπόν τον Κύριο να μας δώσει σύνεση για να γνωρίζουμε το θέλημα του και να το εκτελούμε πρόθυμα με κάθε υπομονή και μακροθυμία, και με χαρά, που ο ίδιος θα μας χαρίσει, ενδυναμώνοντας μας για να τον ευαρεστούμε με κάθε τρόπο· ώστε με το να φανούμε δοκιμασμένοι και άξιοι, να πετύχουμε την αιώνια σωτηρία δια μέσου του Ιησού Χριστού του Κυρίου μας· σ’ αυτόν ανήκει η δόξα και η εξουσία, στους αιώνες των αιώνων. Αμήν.
Οσίου Εφραίμ του Σύρου. Έργα. τ. Γ΄.
μετ. Κωνσταντίνου Γ. Φραντζολά.
εκδ. Το Περιβόλι της Παναγίας, εκδ. Α΄ 1990.
Ελληνική Πατρολογία 