Μπορείτε να διαβάσετε και υπόλοιπα κεφάλαια του βιβλίου εδώ: Άγιος Γρηγόριος ο Διάλογος. Βίοι αγνώστων ασκητών.

3. Ότι τρία ζωτικά πνεύματα έχουν δημιουργηθεί

Τρία πράγματι ζωτικά πνεύματα δημιούργησε ο Παντοδύναμος Θεός: ένα που δεν καλύπτεται με σάρκα· άλλο που καλύπτεται με σάρκα, αλλά δεν πεθαίνει μαζί με τη σάρκα· τρίτο που καλύπτεται σάρκα και πεθαίνει μαζί με τη σάρκα. Πνεύμα που δεν καλύπτεται με σάρκα είναι των αγγέλων πνεύμα που καλύπτεται με σάρκα, αλλά δεν πεθαίνει μαζί με τη σάρκα, είναι των ανθρώπων· πνεύμα που καλύπτεται με σάρκα και πεθαίνει μαζί με τη σάρκα, είναι των κτηνών και όλων των αλόγων ζώων.

(περισσότερα…)

Μπορείτε να διαβάσετε και υπόλοιπα κεφάλαια του βιβλίου εδώ: Άγιος Γρηγόριος ο Διάλογος. Βίοι αγνώστων ασκητών.

2. Ότι δίχως πίστη ούτε ο άπιστος ζει.

ΠΕΤΡΟΣ. Με αναπαύει πολύ αυτό που λες. Αλλά αυτός που δεν πιστεύει πως υπάρχουν τα αόρατα, είναι φυσικά άπιστος. Και αυτός που είναι άπιστος, σχετικά με αυτό, για το οποίο αμφιβάλλει, δεν ζητάει πίστη, αλλά εκλογίκευση.

(περισσότερα…)

Μπορείτε να διαβάσετε και υπόλοιπα κεφάλαια του βιβλίου εδώ: Άγιος Γρηγόριος ο Διάλογος. Βίοι αγνώστων ασκητών.

1. Ότι τα αιώνια και τα πνευματικά δεν τα πιστεύουν οι σαρκικοί, απλώς γιατί δεν γνώρισαν με την πείρα αυτά που ακούνε.

ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ. Όταν ο προπάτορας του ανθρώπινου γένους εξαιτίας του αμαρτήματος αποδιώχθηκε από τις χαρές του Παραδείσου (βλ. Γεν. 3), ήρθε σε αυτήν την ταλαιπωρία της εξορίας και της τυφλότητας που τώρα υποφέρουμε, γιατί με την αμαρτία ο ίδιος σκορπίσθηκε έξω από τον εαυτό του και δεν μπορούσε πια να βλέπει τις χαρές εκείνες της ουράνιας πατρίδας, που προηγουμένως θεωρούσε.

(περισσότερα…)

Μπορείτε να διαβάσετε και υπόλοιπα κεφάλαια του βιβλίου εδώ: Άγιος Γρηγόριος ο Διάλογος. Βίοι αγνώστων ασκητών.

62. Ότι πρέπει να συγχωρούμε τα πταίσματα των άλλων για να συγχωρεθούν και τα δικά μας.

Όμως μέσα σε αυτά πρέπει να γνωρίζουμε, πως εκείνος που ζητά άφεση του παραπτώματος του με σωστό τρόπο, είναι αυτός που προηγουμένως συγχωρεί το εις βάρος του φταίξιμο. Γιατί το δώρο δεν γίνεται δεκτό, εάν προηγουμένως δεν απωθηθεί η διχόνοια από την ψυχή, όπως το λέει η Αλήθεια, ο Χριστός: «Ἐὰν προσφέρῃς τὸ δῶρόν σου ἐπὶ τὸ θυσιαστήριον κἀκεῖ μνησθῇς ὅτι ὁ ἀδελφός σου ἔχει τι κατὰ σοῦ, ἄφες ἐκεῖ τὸ δῶρόν σου ἔμπροσθεν τοῦ θυσιαστηρίου, καὶ ὕπαγε πρῶτον διαλλάγηθι τῷ ἀδελφῷ σου» (Ματθ. 5, 23-24).

(περισσότερα…)

Μπορείτε να διαβάσετε και υπόλοιπα κεφάλαια του βιβλίου εδώ: Άγιος Γρηγόριος ο Διάλογος. Βίοι αγνώστων ασκητών.

61. Ότι πρέπει να ταπεινώνουμε την καρδιά κατά τα ιερά μυστήρια και να φυλάττουμε τον νου μετά την κατάνυξη.

Αλλά είναι απαραίτητο, όταν το επιτελούμε αυτό, να σφαγιάζουμε τους ίδιους τους εαυτούς μας στον Θεό, με την συντριβή της καρδιάς, γιατί εμείς που ιερουργούμε τα μυστήρια του Δεσποτικού πάθους, πρέπει να μιμούμαστε αυτό που πράττουμε. Τότε λοιπόν αυτό αληθινά θα γίνει θυσία στον Θεό υπέρ ημών, όταν θα κάνει θυσία εμάς τους ίδιους.

(περισσότερα…)

Μπορείτε να διαβάσετε και υπόλοιπα κεφάλαια του βιβλίου εδώ: Άγιος Γρηγόριος ο Διάλογος. Βίοι αγνώστων ασκητών.

60. Η μυστηριακή δύναμη της σωτηριώδους Θυσίας

Mε όλα αυτά πρέπει να θεωρήσουμε πως ασφαλέστερη οδός είναι, ότι καλό ελπίζει ο καθένας να ενεργηθεί μετά τον θάνατο του από τους άλλους, να το κάνει ο ίδιος για τον εαυτό του όσο ζει. Μακαριότερο πράγματι είναι να εξέλθει κανείς ελεύθερος, παρά μετά τα δεσμά να ζητάει ελευθερία.

(περισσότερα…)

Μπορείτε να διαβάσετε και υπόλοιπα κεφάλαια του βιβλίου εδώ: Άγιος Γρηγόριος ο Διάλογος. Βίοι αγνώστων ασκητών.

Κάποιος που σε όνειρο είχε λάβει υπόσχεση για μακρόχρονη ζωή, ενώ επρόκειτο να πεθάνει σύντομα.

Κάτι που είναι επιβεβαιωμένο πως συνέβη σε κάποιον δικό μας: Καθώς αυτός έδινε μεγάλη προσοχή στα όνειρα, του δόθηκε σε όνειρο υπόσχεση για μακρούς χρόνους σε αυτήν την ζωή. Κι όταν μάζεψε πολλά χρήματα για απόθεμα για μακρά ακόμη ζωή, τόσο ξαφνικά πέθανε, ώστε και τα άφησε άθικτα όλα και δεν είχε ο ίδιος το παραμικρό καλό έργο να κουβαλήσει μαζί του.

(περισσότερα…)

Μπορείτε να διαβάσετε και υπόλοιπα κεφάλαια του βιβλίου εδώ: Άγιος Γρηγόριος ο Διάλογος. Βίοι αγνώστων ασκητών.

Αν πρέπει να δίνουμε σημασία στα όνειρα και πόσα είναι τα είδη των ονείρων.

ΠΕΤΡΟΣ. Ήθελα να με διδάξεις, αν πρέπει να λαμβάνεται υπόψιν ότι δείχνεται σε νυκτερινές δράσεις.

ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ. Πρέπει να ξέρουμε, Πέτρο, πως με έξι τρόπους γίνεται και αγγίζουν την ψυχή οι εικόνες των ονείρων: Άλλοτε τα όνειρα γεννιούνται από γεμάτη ή άδεια κοιλιά, άλλοτε πάλι από απάτη, άλλοτε από λογισμούς μαζί και απάτη, άλλοτε από αποκάλυψη, και άλλοτε από λογισμούς μαζί και αποκάλυψη. Αλλά τους δύο πρώτους τρόπους που αναφέραμε όλοι τους γνωρίζουμε από την πείρα*. Τους επόμενους τέσσερεις τους βρίσκουμε στις σελίδες της Αγίας Γραφής.

(περισσότερα…)

Μπορείτε να διαβάσετε και υπόλοιπα κεφάλαια του βιβλίου εδώ: Άγιος Γρηγόριος ο Διάλογος. Βίοι αγνώστων ασκητών.

Μερικοί για να μην φοβηθούν στον θάνατο ενισχύονται με κάποια αποκάλυψη. Αντώνιος, Μέρουλος και Ιωάννης οι μοναχοί

Μερικές φορές πάλι ο Παντοδύναμος θεός ενισχύει από πριν τον λογισμό μερικών, που φοβούνται, με κάποιες αποκαλύψεις, ούτως ώστε να μην φοβηθούν καθόλου στον θάνατο. Ζούσε μαζί μου στο μοναστήρι ένας αδελφός ονόματι Αντώνιος, ο οποίος με πολλά καθημερινά δάκρυα λαχταρούσε τις χαρές της ουράνιας πατρίδας. Εντρυφούσε στα ιερά λόγια με κάθε σπουδή και με μεγάλη ζέση και πόθο, ψάχνοντας σε αυτά όχι λέξεις γνώσεως, αλλά κλαυθμό κατάνυξης, ούτως ώστε με αυτά να ανανήψει ο νους του και να φλογισθεί, και εγκαταλείποντας τα επίγεια να πετάξει δια θεωρίας στην περιοχή της ουράνιας πατρίδας.

(περισσότερα…)

Μπορείτε να διαβάσετε και υπόλοιπα κεφάλαια του βιβλίου εδώ: Άγιος Γρηγόριος ο Διάλογος. Βίοι αγνώστων ασκητών.

Εάν κατακαίγονται πάντοτε αυτοί που ορίζονται στη φωτιά της γεέννας.

ΠΕΤΡΟΣ. Μπορούμε άραγε, σε παρακαλώ, να πούμε πως αυτοί που μια φορά βουτήχτηκαν εκεί, θα καίγονται παντοτινά*;

* Στην παρακάτω συζήτηση ο άγιος Γρηγόριος αναιρεί τις θεωρίες των Ωριγενιστών, των οποίων ακριβώς τις θέσεις παρουσιάζει μέσα στις αντιρρήσεις που ακούγονται από το στόμα του Πέτρου. Πρόκειται για τη θεωρία της «αποκατάστασης των πάντων», σύμφωνα με την οποία ο Ωριγένης δίδασκε πως τελικά θα σωθούν κάποτε όλοι, ακόμη και οι δαίμονες, χάρη στο μεγάλο έλεος του Θεού (βλ. παρακάτω §2).

(περισσότερα…)