Μπορείτε να διαβάσετε και τα υπόλοιπα κεφάλαια εδώ: Οσίου Εφραίμ του Σύρου. Έργα.
Για την αρετή, δέκα κεφάλαια
Πρόλογος
Θεώρησα απαραίτητο, αγαπητέ, να εντάξω σ’ αυτήν εδώ την επιστολή και τα ακόλουθα*, ώστε αυτός που θα τα διαβάζει να παρακαλεί τον Κύριο για μένα τον αμαρτωλό και καταντροπιασμένο από τα έργα μου, για να μου χαρίσει άφεση αμαρτιών και έτσι να κάνω καρπό ευάρεστο σ’ αυτόν, προτού να έρθει το φοβερό πρόσταγμα που θα προστάξει να πάρουν την ψυχή μου από το σώμα μου· τότε θα λειώσει κάθε ανθρώπινο περίβλημα.
* Τα «Περί αρετής κεφάλαια δέκα» αποτελούσαν, όπως φαίνεται και από τον πρόλογο τους, παράρτημα πιθανώς της επιστολής που ο Όσιος έστειλε, ύστερα από σχετική παράκληση, «προς νεώτερον ασκητήν» (βλ. σελ. 77).
Αλίμονο τότε σ’ αυτόν που αντιτάχθηκε στον Κύριο τον Θεό μας, και δε μετανόησε. Διότι τότε θα ζητά να βρει τον καιρό που έχασε από αμέλεια, και δε θα τον βρει. Ας κλάψουμε λοιπόν ενώπιον του Θεού μας, για να βρούμε έλεος από αυτόν. Όσο έχουμε καιρό, ας λυπηθούμε τους εαυτούς μας και ας εξιλεώσουμε τον Κύριο. Ο αγώνας μας δε γίνεται για χρήματα, τα οποία κι αν ακόμη χάσει κανείς, μπορεί πάλι να αποκτήσει άλλα στη θέση τους.
Ο κίνδυνος είναι για την ψυχή μας, την οποία αν την χάσουμε, δεν μπορούμε πια να την ξαναβρούμε, σύμφωνα μ’ αυτό που έχει γραφεί· «Τι θα ωφεληθεί ο άνθρωπος, όταν κερδίσει όλο τον κόσμο, χάσει όμως την ψυχή του: Ή τι θα δώσει ο άνθρωπος αντάλλαγμα για την ψυχή του; Διότι ο Υιός του ανθρώπου θα έρθει με όλη τη δόξα του, και τότε θα ανταμείψει τον καθένα ανάλογα με τα έργα του» (Ματθ. 16, 26-27).
Αν λοιπόν υπάρχει ανταμοιβή, και κανένα από τα έργα μας δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητο από τον Θεό, για ποιο λόγο δεν εργαζόμαστε το αγαθό, για να μας δοθεί ως ανταμοιβή το αγαθό, και δεν αποφεύγουμε το κακό, για να μη μας κυριεύσουν τα κακά, όπως έχει γραφεί· «Απόφευγε την αδικία, και τότε δε θα φοβηθείς, και τρόμος δε θα σε πλησιάσει»; (Ησ. 54, 14).
Ντρέπομαι να μιλήσω, αλλά και δεν μπορώ να σιωπήσω, εξαιτίας της αμέλειας μου και της αμέλειας των ομοίων μου ράθυμων, διότι οι στρατιώτες της κοσμικής εξουσίας, αν και παίρνουν τιποτένια δώρα από το βασιλιά, όμως κινδυνεύουν για την υπεράσπιση του με προθυμία, ως το θάνατο· πόσο περισσότερο εμείς, που έχουμε τέτοιες υποσχέσεις από τον Κύριο, οφείλουμε να μην παραμελούμε το έργο της δικαιοσύνης, για να σωθούμε από τη μέλλουσα κρίση;
Ας μη μεταχειρισθούμε σαν εχθρό την ψυχή μας, την οποία επιζητεί ο Θεός. Ας σκεφθούμε ότι, αν δεν μπορούμε να υποφέρουμε τον καύσωνα του ήλιου και την ένταση του πυρετού, τότε πως καταφρονούμε το άσβεστο πυρ της κολάσεως: Αλλά ο Θεός ας μας οδηγήσει σύμφωνα με το θέλημα του και ας μας σκεπάσει με το κραταιό χέρι του, στους απέραντους αιώνες. Αμήν.
Οσίου Εφραίμ του Σύρου. Έργα. τ. Β΄.
μετ. Κωνσταντίνου Γ. Φραντζολά.
εκδ. Το Περιβόλι της Παναγίας, εκδ. Α΄ 1989
Ελληνική Πατρολογία 