Μπορείτε να διαβάσετε και τα υπόλοιπα κεφάλαια εδώ: Οσίου Εφραίμ του Σύρου. Έργα.
Για την ανυπακοή και τον γογγυσμό
Καταραμένος όμως και ταλαίπωρος αυτός που δεν απέκτησε υπακοή, αλλά γογγυσμό. Διότι ο γογγυσμός, στον τόπο της μοναστικής ζωής είναι μεγάλη πληγή, στο κοινόβιο είναι σκάνδαλο, εξαφάνιση της αγάπης, διάλυση της ομόνοιας, διατάραξη της ειρήνης. Ο γογγυστής, όταν παίρνει εντολές, αντιμιλά· στην εργασία είναι άχρηστος· και ποτέ ένας τέτοιος άνθρωπος δεν αισθάνεται ευγνωμοσύνη προς τους άλλους.
Ο ίδιος πράγματι είναι και οκνηρός, διότι η οκνηρία συνδέεται με τον γογγυσμό. Κάθε οκνηρός λοιπόν θα πέσει μέσα σε συμφορές, είπε η ιερά Γραφή (Παροιμ. 17, 16α). Διότι ο οκνηρός, λέει η ιερά Γραφή, όταν αποστέλλεται σε κάποια αποστολή, λέει «στους δρόμους υπάρχει λιοντάρι και στις πλατείες δολοφόνοι» [προφασίζεται καὶ λέγει ὀκνηρός· λέων ἐν ταῖς ὁδοῖς, ἐν δὲ ταῖς πλατείαις φονευταί] (Παροιμ. 22, 13). Ο γογγυστής διαρκώς προφασίζεται. Αν πάρει εντολή να κάνει κάποια εργασία, γογγύζει, και αμέσως διαφθείρει και άλλους, και ερωτά· σε τι χρησιμεύει αυτό; και, για ποιο σκοπό εκείνο; Και δεν είναι, λέει, αυτό το πράγμα συμφέρον.
Αν αποσταλεί σε κάποια μακρινή εργασία, ισχυρίζεται ότι παθαίνει μεγάλες ζημίες από αυτή. Αν τον ξυπνήσουν για ψαλμωδία, οργίζεται. Αν τον ξυπνήσουν για αγρυπνία, προφασίζεται ότι πονάει το στομάχι του και το κεφάλι του. Αν τον νουθετείς, να νουθετείς, λέει, τον εαυτό σου, και για μένα ας γίνει όπως θέλει ο Θεός. Αν τον διδάσκεις κάτι, μακάρι, λέει, να το γνωρίζεις όπως το γνωρίζω καλά εγώ. Ποτέ δεν κάνει μόνος εργασία, αν δεν πείσει να πάρει μέρος και κάποιος άλλος. Του ανθρώπου που γογγύζει, κάθε εργασία είναι ανάξια και ανώφελη και ακατάλληλη για την απόκτηση οποιασδήποτε αρετής.
Ο γογγυστής στην καλοπέραση έχει χαρά, και στις δυσκολίες δεν ευχαριστείται. Ο γογγυστής απόλαυση του έχει τα φαγοπότια, και αποστρέφεται τις νηστείες. Ο γογγυστής και οκνηρός είναι, και να μουρμουρίζει ξέρει, και να σοφίζεται δικαιολογίες γνωρίζει καλά. Ένας τέτοιος άνθρωπος είναι πανούργος και εφευρετικός και αξεπέραστος στις πολυλογίες. Ένας τέτοιος άνθρωπος πάντοτε κατηγορεί τον ένα στον άλλο. Ο γογγυστής είναι σκυθρωπός στις αγαθοεργίες, και ακατάλληλος στην υποδοχή των ξένων. Είναι υποκριτής στην αγάπη, και στο μίσος ανδρείος.
Γι’ αυτό, αδελφοί, ας μη γογγύζουμε στις εντολές που μας δίνουν, και ας μη φέρνουμε αντιρρήσεις ή δικαιολογίες, ότι τάχα γνωρίζουμε κάτι περισσότερο από άλλους.
Οσίου Εφραίμ του Σύρου. Έργα. τ. Α΄.
μετ. Κωνσταντίνου Γ. Φραντζολά.
εκδ. Το Περιβόλι της Παναγίας, εκδ. Α΄ 1988.
Ελληνική Πατρολογία 