Μέγας Βασίλειος. Λόγοι Α΄ και Β΄ περί νηστείας.

ΛΟΓΟΣ Α΄ ΓΙΑ ΤΗ ΝΗΣΤΕΙΑ

Ἡ νηστεία εἶναι πρόσταγμα προφητικό.

1. «Νὰ σαλπίσετε, λέγει, κατὰ τὴν πρώτη ἡμέρα τοῦ μῆνα μὲ τὴν σάλπιγγα, καθὼς καὶ κατὰ τὴν ἐπίσημη ἡμέρα τῆς μεγάλης ἑορτῆς σας» (Ψαλμ. 80, 4).

Αὐτὸ εἶναι πρόσταγμα προφητικό. Γιὰ μᾶς δὲ ἀπὸ τὴν σάλπιγγα πιὸ μεγαλόφωνο καὶ ἀπὸ κάθε ὄργανο μουσικὸ πιὸ ἐπίσημο, τὴν ἀναμενόμενη ἑορτὴ τῶν ἑορτῶν ὑποδηλώνουν τὰ ἀναγνώσματα (Ἡσ. 58, 4-6). Διότι γνωρίσαμε τὴν χάρη τῶν νηστειῶν ἀπὸ τὸν Ἡσαΐα, ποὺ ἀπέρριψε μὲν τὸν ἰουδαϊκὸ τρόπο τῆς νηστείας, τὴν δὲ ἀληθινὴ νηστεία σὲ μᾶς ἔδειξε. «Νὰ μὴ νηστεύετε χάριν διαμάχης καὶ ἔριδος», «ἀλλὰ νὰ καταργήσεις κάθε σύνδεσμο ἀδικίας» (Ἡσ. 63, 6).

(περισσότερα…)

Άγιος Ιωάννης ο Σιναΐτης – Κλίμαξ. 27. Περί ησυχίας. Μέρος Β΄. Περί διαφοράς και διακρίσεως ησυχιών.

Μπορείτε να διαβάσετε το υπόλοιπο βιβλίο εδώ : Όσιος Ιωάννης ο Σιναΐτης. Κλίμαξ.


27. Περί ησυχίας

ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ

(Περί διαφοράς και διακρίσεως ησυχιών)

1. Σε κάθε επιστήμη και τέχνη, όπως το γνωρίζουν όλοι, παρατηρούνται διαφορές στις απόψεις και τις θελήσεις. Διότι δεν μπορούν όλοι να κατακτήσουν το τέλειο, είτε διότι υστερούν στον ζήλο είτε διότι στερούνται δυνάμεως.

Υπάρχουν λοιπόν άνθρωποι πού εισέρχονται σ΄ αυτόν τον λιμένα ή καλύτερα το πέλαγος ή ίσως στον βυθό, επειδή δεν μπορούν να κυβερνήσουν το στόμα τους και επειδή συνήθισαν στην σωματική αργία.

(περισσότερα…)

Άγιος Ιωάννης ο Σιναΐτης – Κλίμαξ. 27. Περί ησυχίας. Μέρος Α΄. Για την ιερή «ησυχία», την σωματική και την ψυχική.

Μπορείτε να διαβάσετε το υπόλοιπο βιβλίο εδώ : Όσιος Ιωάννης ο Σιναΐτης. Κλίμαξ.


27. Περί ησυχίας

ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ

(Για την ιερή «ησυχία», την σωματική και την ψυχική)

1. Εμείς είμαστε σαν δούλοι πού μας αγόρασαν τα ανόσια πάθη και μας υπέταξαν. Γι΄ αυτόν τον λόγο γνωρίζουμε κάπως τους δόλους και τα τεχνάσματα και τα προστάγματα και τις πανουργίες των πονηρών πνευμάτων που κυριάρχησαν στην άθλια ψυχή μας. Υπάρχουν όμως άλλοι που γνώρισαν τα τεχνάσματα των πονηρών πνευμάτων από την φωτιστική ενέργεια του Αγίου Πνεύματος και από την ελευθερία που έχουν απέναντί τους. Διαφορετικό πράγμα είναι να φαντάζεται κάποιος που υποφέρει από ασθένεια, από την δική του κατάσταση, πως είναι η ευχάριστη κατάσταση της υγείας, και διαφορετικό να αντιλαμβάνεται και να συμπεραίνει κάποιος που χαίρει άκρας υγείας, από την δική του κατάσταση, πως είναι η δυσάρεστη κατάσταση της ασθενείας.

(περισσότερα…)

Όσιος Ιωάννης ο Σιναΐτης. Κλίμαξ. 24. Περί πραότητας και απλότητας.

Μπορείτε να διαβάσετε το υπόλοιπο βιβλίο εδώ : Όσιος Ιωάννης ο Σιναΐτης. Κλίμαξ.


24. Περί πραότητας και απλότητας

(Διά τις αρετές της πραότητας, της απλότητας και της ακακίας, τις «σεσοφισμένες»*, όχι τις φυσικές, καθώς και για την πονηρία).

* Σεσοφισμένος: ο μετά σοφίας και πείρας, αυτός που έγινε συνετός, αυτός που αποκτήθηκε κατόπιν σοφών προσπαθειών, μεθόδων και αγώνων.

1. Της ανατολής του ηλίου, προτρέχει το φως της αυγής. Παρόμοια πριν από την ταπεινοφροσύνη τρέχει η πραότητα. Ας ακούσουμε δε και το Φως, δηλαδή τον Χριστό, να τις τοποθετεί κατ΄ αυτήν την σειρά. «μάθετε ἀπ᾿ ἐμοῦ, λέει, ὅτι πρᾷός εἰμι καὶ ταπεινὸς τῇ καρδίᾳ,» (Ματθ. ια΄ 29). Λοιπόν, το φυσικό είναι πριν λάμψει ο ήλιος να φωτιστούμε από το φως της αυγής και έπειτα να ατενίσουμε πλούσια τον ήλιο. Διότι δεν είναι δυνατόν, όπως το δείχνει και η φύση των πραγμάτων, να αντικρίσει κανείς τον ήλιο, δηλαδή την ταπείνωση, πριν γνωρίσει το φως της αυγής, δηλαδή την πραότητα.

(περισσότερα…)

Όσιος Ιωάννης ο Σιναΐτης – Κλίμαξ. 19. Περί αγρυπνίας.

Μπορείτε να διαβάσετε το υπόλοιπο βιβλίο εδώ : Όσιος Ιωάννης ο Σιναΐτης. Κλίμαξ.


19. Περί αγρυπνίας

(Για την σωματική αγρυπνία, και για το πώς πρέπει να την επιτελούμε)

1. Στους επίγειους βασιλείς, άλλοι παρίστανται άοπλοι και γυμνοί, άλλοι με ράβδους, άλλοι με ασπίδες και άλλοι με ξίφη. Είναι δε μεγάλη και ασύγκριτη η διαφορά ανάμεσα στους πρώτους και στους τελευταίους. Διότι οι πρώτοι είναι συνήθως συγγενείς και οικιακοί του βασιλέως. Και αυτά μεν συμβαίνουν σ΄αυτούς.

Εμπρός λοιπόν και εμείς να εξετάσουμε, πώς παριστάμεθα ενώπιον του Θεού και Βασιλέως μας στις εσπερινές, τις νυκτερινές και τις λοιπές παραστάσεις και προσευχές.

(περισσότερα…)

Όσιος Ιωάννης ο Σιναΐτης – Κλίμαξ. 16. Περί φιλαργυρίας.

Μπορείτε να διαβάσετε το υπόλοιπο βιβλίο εδώ : Όσιος Ιωάννης ο Σιναΐτης. Κλίμαξ.


16. Περί φιλαργυρίας

(Καθώς και περί ακτημοσύνης)

1. Πολλοί από τους σοφούς διδασκάλους, μετά από τον προηγούμενο τύραννο [γαστριμαργία], συνηθίζουν να τοποθετούν τον παρόντα μυριοκέφαλο δαίμονα της φιλαργυρίας. Και για να μη μεταβάλουμε την σειρά των σοφών, εμείς οι άσοφοι, ακολουθήσαμε τον ίδιο κανόνα και την ίδια απόφαση. Έτσι αφού μιλήσουμε λίγο για την αρρώστια, θα μιλήσουμε έπειτα εν συντομία και για την κατάσταση της υγείας.

2. Η φιλαργυρία είναι προσκύνηση των ειδώλων, θυγατέρα της απιστίας, προφασίστρια νόσων, μάντις γηρατειών, υποβολέας ανομβρίας, προμηνυτής λιμών.

(περισσότερα…)

Όσιος Θεόδωρος ο Στουδίτης. Κατήχηση περί εγκράτειας και περί της ομολογίας των αγίων εικόνων.

Ἀδελφοί καί Πατέρες, τίς ἡμέρες αὐτές πού διερχόμαστε οἱ περισσότεροι ἀπό τούς ἀνθρώπους τίς ὀνομάζουν ἑορτές ἐπειδή τρώγουν καί πίνουν κατ᾽ αὐτές ἀπρεπῶς καί μέ ἀκράτεια, μή γνωρίζοντας ὅτι ἀκριβῶς αὐτές τίς ἡμέρες μᾶς παραγγέλεται ἀποχή κρεάτων κι ὄχι νά καταγινώμαστε μέ μέθες κι ἀσωτεῖες πού εἶναι γνώρισμα εἰδωλολατρικῶν ἑορτῶν.

Συνήθεια δέ καί γνώρισμα τῶν Χριστιανῶν εἶναι τό νά εἶναι ὀλιγαρκεῖς καί λιτοδίαιτοι, καί τῆς σαρκός πρόνοιαν μή ποιεῖσθαι εἰς ἐπιθυμίας (Ρωμ. ιγ′ 14), ὅπως διδάσκει ὁ Ἀπόστολος. Ἀλλ᾽ ὅμως τό κακό ἐπεκράτησε σάν νόμος, γι᾽ αὐτό ἄγει καί φέρει τόν κόσμο ὅπως θέλει.

(περισσότερα…)

Όσιος Ισαάκ ο Σύρος. Ἡ ἀγάπη «οὐ ζητεῖ τὰ ἑαυτῆς».

Λένε γιὰ τὸν μακάριο Ἀντώνιο, ὅτι ποτέ δὲν σκέφθηκε νὰ κάνει κάτι, πού νὰ ὠφελεῖ τὸν ἑαυτὸ του περισσότερο ἀπὸ τὸν πλησίον του. Κι αὐτό, γιατί πίστευε πὼς τὸ κέρδος τοῦ πλησίον του εἶναι γι’ αὐτὸν ἄριστη ἐργασία.

Καὶ πάλι εἶπαν γιὰ τὸν ἀββᾶ Ἀγάθωνα, ὅτι ἔλεγε πὼς «ἤθελα νὰ βρῶ ἕνα λεπρὸ καὶ νὰ πάρω τὸ σῶμα του καὶ νὰ τοῦ δώσω τὸ δικό μου».

Εἶδες τέλεια ἀγάπη; Καὶ πάλι, ἂν εἶχε κάποιο πράγμα χρήσιμο, δὲν ἄντεχε νὰ μὴν ἀναπαύσει μ’ αὐτὸ τὸν πλησίον του. Εἶχε κάποτε μιά σμίλη γιὰ νὰ κόβει τὶς πέτρες. Ἦρθε λοιπὸν ἕνας ἀδελφὸς κοντά του καί, ἐπειδὴ τὴν εἶδε καὶ τὴ θέλησε, δὲν τὸν ἄφησε νὰ βγεῖ ἀπὸ τὸ κελλὶ του χωρὶς αὐτή.

(περισσότερα…)

Όσιος Ιωάννης ο Σιναΐτης – Κλίμαξ. 11. Περί πολυλογίας και σιωπής.

Μπορείτε να διαβάσετε το υπόλοιπο βιβλίο εδώ : Όσιος Ιωάννης ο Σιναΐτης. Κλίμαξ.


11. Περί πολυλογίας και σιωπής

1. Έχουμε αναφέρει με συντομία στα προηγούμενα, ότι είναι πολύ επικίνδυνο, και γι΄ αυτούς ακόμη πού θεωρούνται πνευματικοί, να κρίνουν τους άλλους, πράγμα πού υπεισέρχεται ανεπαίσθητα. Και το να κρίνει κανείς τους άλλους, είναι σαν να κρίνει τον εαυτόν του και να τιμωρείται από την γλώσσα του. Τώρα λοιπόν η σειρά των λόγων απαιτεί να ομιλήσουμε για την αιτία και την θύρα από όπου εισέρχεται και εξέρχεται το πάθος της πολυλογίας.

2. Η πολυλογία είναι η καθέδρα της κενοδοξίας. Καθισμένη επάνω της η κενοδοξία προβάλλει και διαφημίζει τον εαυτό της. Η πολυλογία είναι σημάδι αγνωσίας, θύρα της καταλαλιάς, οδηγός στα ευτράπελα, πρόξενος της ψευδολογίας, σκορπισμός της κατανύξεως. Είναι αυτή που δημιουργεί και πού προκαλεί την ακηδία. Είναι πρόδρομος του ύπνου, διασκορπισμός της «συννοίας», αφανισμός της φυλακής του νοός, απόψυξη της πνευματικής θερμότητος, αμαύρωση της προσευχής.

(περισσότερα…)

Όσιος Ισαάκ ο Σύρος. Αληθινή ελεημοσύνη.

Σπεῖρε τὴν ἐλεημοσύνη μὲ ταπείνωση καὶ θὰ θερίσεις τὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ τὴν ἡμέρα πού θὰ σὲ κρίνει. Ποιὰ ἁμαρτήματα σὲ ἔκαναν νὰ χάσεις τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ; Ἀπ’ αὐτὰ νὰ θεραπευθεῖς γιὰ νὰ τὴν ἀποκτήσεις. Ἔχασες τὴ σωφροσύνη; Δὲν δέχεται ἀπὸ σένα ὁ Θεὸς τὴν ἐλεημοσύνη, ἐνόσω ἐπιμένεις στὴν πορνεία. Διότι ὁ Θεὸς ἀπὸ σένα θέλει τὸν ἁγιασμὸ τοῦ σώματος.

Ὁ πραγματικὸς ἐλεήμων.

Ὁ ἐλεήμων νὰ δίνει ἐλεημοσύνη ἀπ’ αὐτὰ πού ὁ ἴδιος ἀπέκτησε, μὲ τὸ δικό του μόχθο καὶ πόνο, καὶ ὄχι ἀπ’ αὐτὰ πού κέρδισε μὲ τὸ ψέμα καὶ τὴν ἀδικία καὶ μὲ πονηριές. Ἕνας ἅγιος ἄνθρωπος εἶπε:
Ἂν θέλεις νὰ σπείρεις τὴν ἀγάπη σου στοὺς φτωχούς, νὰ σπείρεις ἀπὸ τὰ δικά σου. Ἂν πάλι θέλεις νὰ σπείρεις ἀπὸ τὰ ἀγαθὰ τῶν ξένων, πού ἀπέκτησες ἄδικα, νὰ γνωρίζεις ὅτι θὰ γίνουν γιὰ σένα πιὸ πικρὰ ἀπὸ τὰ ἀγριόχορτα.

(περισσότερα…)