1. Εισαγωγικά
Είναι αξιοπερίεργο και αξιοσημείωτο το γεγονός, ότι ο Όσιος Νικόδημος της Θεσσαλονίκης ο νέος, έμεινε στην αφάνεια και στην άγνοια ακόμα και των ειδικών ερευνητών, αν και ο τρόπος τής ζωής του και η κατοπινή του ακτινοβολία παρουσιάζουν ενδιαφέρον.
Ας δούμε όμως πρώτα τι γνωρίζουμε για τον βίο και τα θαύματα του Νικοδήμου. Μοναδική πηγή πληροφοριών γι’ αυτόν είναι το εγκωμιαστικό »Υπόμνημα», το οποίο έγραψε ο γνωστός Θεσσαλονικιός Ιερωμένος, εκκλησιαστικός συγγραφέας και έπειτα Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Φιλόθεος, ο επιλεγόμενος «Κόκκινος», και το πρωτοδημοσίευσε ο Μανουήλ Γεδεών στο «Αρχείον Εκκλησιαστικής Ιστορίας» [τ. 1, τευχος Β’, Κωνσταντινούπολις, 1911, σ. 175-185 και σ. 147, 151 και 186]. Αυτό θα αναδημοσιευτεί ασφαλώς στην έκδοση των συγγραμμάτων του, μαζί με τα υπόλοιπα αγιολογικά έργα του Φιλοθέου.