Άγιος Συμεών ο Νέος Θεολόγος. Περί Θείου φωτός.

Μπορείτε να διαβάσετε ή να κατεβάσετε (download) το υπόλοιπο βιβλίο εδώ : Η νοερά άθλησις – Συλλογή διδασκαλιών των Αγίων Πατέρων και πεπειραμένων ασκητών περί της προσευχής του Ιησού Χριστού.


Ὁ νοῦς ἀφοῦ ἑνωθεῖ μὲ τὸν Θεὸ διὰ μέσου τῆς πίστεως, καὶ γνωρίσει διὰ μέσου τῆς πράξεως τῶν ἀρετῶν, καὶ ἀξιωθεῖ νὰ τὸν βλέπει διὰ μέσου τῆς θεωρίας, βλέπει θεάματα θαυμαστὰ καὶ παράδοξα. Διότι φωτίζεται ὅλος, καὶ γίνεται σὰν φῶς, καὶ δὲν δύναται νὰ νοεῖ, ἢ νὰ λέει ἐκεῖνα ὁποὺ βλέπει. Ὅτι αὐτὸς ὁ νοῦς εἶναι φῶς, καὶ βλέπει τὸ φῶς τῶν πάντων, δηλαδή τὸν Θεό, καὶ ἐκεῖνο τὸ φῶς, ὁποῦ βλέπει, εἶναι ζωή, καὶ δίνει ζωὴ σ’ ἐκεῖνον πού τό βλέπει.

Αὐτὸς ὁ νοῦς βλέπει τὸν ἑαυτό του, πὼς εἶναι ἑνωμένος ὁλόκληρος μὲ τὸ φῶς, καὶ παρευθὺς συστέλλεται, καὶ εἶναι καθὼς ἦταν πρὸ τοῦ νὰ τὸ δεῖ. Κατανοεῖ τὸ φῶς ἐκεῖνο μέσα στὴν ψυχή του, καὶ μένει ἐκστατικός, καὶ μένοντας ἐκστατικὸς βλέπει αὐτὸ μακριὰ ἀπὸ λόγου του.

(περισσότερα…)

Άγιος Συμεών ο νέος Θεολόγος. Λόγος περί πίστεως. Και διδασκαλία για ἐκείνους που λένε, ότι δεν είναι δυνατόν εκείνοι που βρίσκονται μέσα στις φροντίδες του κόσμου να φτάσουν στην τελειότητα των αρετών.

Ἀδελφοὶ καὶ πατέρες· εἶναι καλὸ νὰ διακηρύττουμε σὲ ὅλους τὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ καὶ νὰ φανερώνουμε στοὺς πλησίον μας τὴν εὐσπλαχνία καὶ τὴν ἀνείπωτη ἀγαθότητα τοῦ Θεοῦ πρὸς ἐμᾶς. « Ἐγὼ λοιπόν, καθὼς τὸ βλέπετε, μήτε νηστεῖες ἔκανα, μήτε ἀγρυπνίες, μήτε χαμαικοιτίες, ἀλλὰ μόνο ταπεινώθηκα καὶ ὁ Κύριος σύντομα μὲ ἔσωσε», λέει ὁ θεῖος Δαβίδ. Καὶ μπορεῖ κανεὶς νὰ πεῖ πολὺ πιὸ σύντομα: «Μόνο πίστεψα, καὶ μὲ δέχτηκε ὁ Κύριος».

Ἐπειδὴ πολλὰ εἶναι αὐτὰ πού μᾶς ἐμποδίζουν ν΄ ἀποκτήσουμε τὴν ταπείνωση, νὰ βροῦμε ὅμως τὴν πίστη δὲν μᾶς ἐμποδίζει τίποτε. Γιατί ἂν τὸ θελήσουμε ὁλόψυχα, εὐθὺς ἐνεργεῖ μέσα μας ἡ πίστη, ἀφοῦ εἶναι δῶρο τοῦ Θεοῦ καὶ φυσικὸ προσόν, ἂν καὶ ὑπόκειται στὴν αὐτεξουσιότητα τῆς προαιρέσεώς μας. Γι΄ αὐτὸ ἀκόμη καὶ οἱ Σκύθες καὶ οἱ βάρβαροι πιστεύουν ὁ ἕνας τὰ λόγια τοῦ ἄλλου. Καὶ γιὰ νὰ σᾶς δείξω στὴν πράξη τὴν ἐνέργεια τῆς ἐνδιάθετης πίστεως καὶ νὰ βεβαιώσω ὅσα εἶπα, ἀκοῦστε νὰ σᾶς διηγηθῶ κάτι πού ἄκουσα ἀπὸ κάποιον πού δὲν ψεύδεται.

(περισσότερα…)

Άγιος Συμεών ο Νέος Θεολόγος. Μπορούμε να γίνουμε άγιοι σήμερα;

Πολλές φορές ἀκοῦμε τούς χριστιανούς νά λένε:
– «Ἄν ζούσαμε κι’ ἐμεῖς στήν ἐποχή τῶν Ἀποστόλων καί ἀξιωνόμασταν νά δοῦμε τό Χριστό, ὅπως Τόν εἶδαν ἐκεῖνοι, θά γινόμασταν ἅγιοι, ὅπως ἔγιναν κι’ αὐτοί».
Ὅσοι σκέφτονται ἔτσι, ξεχνοῦν ὅτι Ἐκεῖνος πού μιλοῦσε στόν καιρό τῶν ἀποστόλων, μιλάει καί τώρα.

Ἴσως ὅμως καί πάλι νά πεῖ κάποιος:
– «Μά δέν εἶναι τό ἴδιο πρᾶγμα νά δεῖ κανείς τό Χριστό μέ τά μάτια του, ὅπως Τόν εἶδαν οἱ ἀπόστολοι, καί νά ἀκούει μόνο τά λόγια Του ἀπό ἄλλους ἤ νά τά διαβάζει στή Γραφή, ὅπως ἐμεῖς σήμερα».
Κι’ ἐγώ ἀπαντῶ, ὅτι δέν εἶναι ὁπωσδήποτε τό ἴδιο τό τότε καί τό τώρα. Ἀλλά τό τωρινό εἶναι πολύ μεγαλύτερο ἀπό ἐκεῖνο πού ἔζησαν οἱ Ἀπόστολοι, κι’ εὐκολότερα μᾶς φέρνει στήν πίστη! Μήν παραξενεύεστε. Μόνο ἀκοῦστε με.

(περισσότερα…)

Άγιος Συμεών ο νέος Θεολόγος. Κατήχηση Ε΄: Περί μετανοίας και εξορίας του Αδάμ.

Ἀδελφοὶ καὶ πατέρες. Εἶναι καλὸ πρᾶγμα ἡ μετάνοια καὶ ἡ ὠφέλεια ποὺ προέρχεται ἀπὸ αὐτήν. Αὐτὸ γνωρίζοντας καὶ ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός, ὁ Θεός μας, ὁ ὁποῖος ὅλα τὰ γνωρίζει ἐκ τῶν προτέρων, εἶπε: «Μετανοεῖτε, ἤγγικε γὰρ ἡ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν». Θέλετε δὲ νὰ μάθετε ὅτι χωρὶς μετάνοια, καὶ μάλιστα μετάνοια ἀπὸ τὸ βάθος τῆς ψυχῆς καὶ τέτοια ὅπως ὁ Λόγος τὴν ζητεῖ ἀπὸ ἐμᾶς, εἶναι ἀδύνατον νὰ σωθοῦμε; Ἀκοῦστε τὸν ἴδιο τὸν Ἀπόστολο ποὺ λέει «… πᾶσα ἁμαρτία ἐκτός τοῦ σώματος ἐστίν… Ὁ δὲ πορνεύων εἰς τὸ ἴδιον σῶμα ἁμαρτάνει…». Καὶ πάλι, «Παραστῆναι δεῖ ἡμᾶς ἔμπροσθεν τοῦ βήματος τοῦ Χριστοῦ, ἵνα ἀπολήψεται ἕκαστος τὰ διὰ τοῦ σώματος πρὸς εἰ ἔπραξε, εἴτε ἀγαθὰ εἴτε φαῦλα».

(περισσότερα…)

Άγιος Συμεών ο Νέος Θεολόγος. Ο πρώτος και ο δεύτερος Αδάμ.

Ἀπό τό Ἅγιο Πνεῦμα φωτισμένος ὁ Ἀπόστολος Παῦλος μᾶς παρουσιάζει γι΄ ἄλλη μιά φορά τά μυστήρια τοῦ Θεοῦ. Γράφοντας στούς Κορινθίους, μιλάει γιά δύο ἀνθρώπους: «Ὁ πρῶτος ἄνθρωπος ἐκ γῆς χοϊκός, ὁ δεύτερος ἄνθρωπος ὁ Κύριος ἐξ οὐρανοῦ. Οἷος ὁ χοϊκός, τοιοῦτοι καί οἱ χοϊκοί, καί οἷος ὁ ἐπουράνιος τοιοῦτοι καί οἱ ἐπουράνιοι· καί καθώς ἐφορέσαμεν τήν εἰκόνα τοῦ χοϊκοῦ, φορέσομεν καί τήν εἰκόνα τοῦ ἐπουρανίου».

1

Πρῶτος ἄνθρωπος εἶναι ὁ Ἀδάμ, πού ἔπλασε ὁ Θεός «χοῦν [=χώμα] λαβών ἀπό τῆς γῆς», γι΄ αὐτό καί ὀνομάστηκε χοϊκός [=χωμάτινος] . Αὐτόν τον ἄνθρωπο τόν ἔβαλε ὁ Θεός μέσα στόν παράδεισο, ὅπου μποροῦσε νά συναναστρέφεται μέ τούς ἀγγέλους Του, νά Τόν δοξολογεῖ μαζί μ΄ αὐτούς καί νά δέχεται τίς θεῖες ἐλλάμψεις Του.

(περισσότερα…)

Άγιος Συμεών ο νέος Θεολόγος. Αιτείτε και δοθήσεται υμίν.

«Δεῦτε πρὸς μὲ πάντες οἱ κοπιῶντες καὶ πεφορτισμένοι, κἀγώ ἀναπαύσω ὑμᾶς». Μ’ αὐτὰ τὰ λόγια καλεῖ ὁ Χριστὸς ὅλους, ὅσοι λυγίζουν κάτω ἀπὸ τὸ βάρος τῆς ἁμαρτίας. Καὶ προσθέτει στὴν Ἀποκάλυψη: «Ὁ διψῶν ἐρχέσθω… ἐγὼ τῷ διψῶντι δώσω ἐκ τῆς πηγῆς τοῦ ὕδατος τῆς ζωῆς δωρεάν». Τρέξτε ὅλοι οἱ διψασμένοι, φωνάζει ὁ Κύριος, στὴν αἰώνια καὶ ζωοπάροχη βρύση.

Ὅσο ἁμαρτωλὸς κι’ ἂν εἶσαι, φονιᾶς, μοιχὸς ἢ κάτι ἄλλο, σὲ δέχεται ὁ Δεσπότης. Σηκώνει ἀμέσως τὸ φορτίο τῶν ἁμαρτιῶν σου καὶ σ’ ἐλευθερώνει. Καὶ πῶς τὸ κάνει αὐτό; Ὅπως ἀκριβῶς συγχώρεσε τὶς ἁμαρτίες τοῦ παραλυτικοῦ, λέγοντάς του: «Τέκνον, ἀφέωνται σου αἱ ἁμαρτίαι». Κι ἀμέσως τὸν λύτρωσε ἀπὸ τὸ βάρος του καὶ τὸν θεράπευσε.

(περισσότερα…)

Ὅσιος Συμεὼν ὁ Νέος Θεολόγος – Λόγος περὶ τῆς τοῦ Χριστοῦ Ἀναστάσεως (Λόγος ΙΓ´).

Ὅσιος Συμεὼν ὁ Νέος Θεολόγος – Λόγος περὶ τῆς τοῦ Χριστοῦ Ἀναστάσεως (Λόγος ΙΓ´).

(ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ)

Ἀδελφοὶ καὶ πατέρες, ἦρθε τὸ Πάσχα, ἡ χαρμόσυνη μέρα τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ, ἡ αἰτία κάθε εὐφροσύνης καὶ ἀγαλλιάσεως, ποὺ ἔρχεται μία φορὰ τὸν χρόνο ἢ μᾶλλον ἔρχεται καθημερινὰ καὶ συνεχῶς σ᾿ ἐκείνους ποὺ κατανοοῦν τὸ μυστικό της νόημα. Ἦρθε καὶ γέμισε τὶς καρδιές μας χαρὰ καὶ ἀγαλλίαση λύνοντας τὸν κόπο τῆς πάνσεπτης νηστείας καὶ τελειοποιώντας καὶ παρηγορώντας τὶς ψυχές μας. Ἂς εὐχαριστήσουμε λοιπὸν τὸν Κύριο, ποὺ μᾶς πέρασε μέσα ἀπὸ τὸ πέλαγος τῆς νηστείας καὶ μᾶς ὁδήγησε μὲ εὐφροσύνη στὸ λιμάνι τῆς Ἀναστάσεώς του.

Ας τον ευχαριστήσουμε, και όσοι διανύσαμε τον δρόμο της νηστείας καλά και πρόθυμα, με ζέουσα πρόθεση και αγώνες της αρετής, και όσοι υστερήσαμε από ολιγωρία και μικροψυχία. Επειδή αυτός είναι που δίνει γενναιόδωρα στους σπουδαίους αγωνιστές τα στεφάνια και τους άξιους μισθούς των έργων τους. Και στους ασθενέστερους πάλι ως ελεήμων και φιλάνθρωπος απονέμει την συγγνώμη. Γιατί βλέπει περισσότερο τις διαθέσεις και τις προαιρέσεις των ψυχών μας, παρά τους σωματικούς κόπους, με τους οποίους γυμνάζουμε τους εαυτούς μας προς την αρετή. Ή περισσότερο επιτείνοντες την άσκηση με προθυμία ψυχής, ή εφαρμόζοντες την λιγότερο από τους αγωνιστές, λόγω σωματικής ασθένειας. Και κατά τις προθέσεις μας αντιμετρεί τα έπαθλα και τα χαρίσματα του Πνεύματος στον καθένα. Και κάνει ή φημισμένο και δοξασμένο τον αγωνιστή, ή τον αφήνει ακόμη αφανή, επειδή έχει ανάγκη από πιο επίπονη κάθαρση.

(περισσότερα…)

Όσιος Συμεών ο Νεός Θεολόγος. Περί της φοβεράς του Κυρίου ημέρας και της μελλούσης κρίσεως.

Αγαπητοί, είναι πολύς και δυσερμήνευτος ο λόγος περί της μελλούσης κρίσεως. Επειδή δεν αναφέρεται σε παρόντα, και βλεπόμενα πράγματα, αλλά σε μέλλοντα, και αόρατα. Γι’ αυτό υπάρχει ανάγκη από πολλές ευχές, πολύ σπουδή, πολύ καθαρότητα του νου μας, και και στους ομιλητές και στους ακροατές, έτσι ώστε οι μεν να γνωρίζουν καλά και να ομιλούν, οι δε να μπορέσουν με σύνεση να ακούσουν τα λεγόμενα.

Και η υπόθεση του παρόντος λόγου είναι η μεγάλη και επιφανής και φοβερή ημέρα του Κυρίου, και για να γνωρίσουμε, για ποιο λόγο αποκαλείται και λέγεται ημέρα Κυρίου. Λέγεται λοιπόν ημέρα Κυρίου, όχι γιατί είναι η τελευταία από τις ημέρες αυτές, ούτε γιατί σ’ αυτή πρόκειται να έρθει ο Κύριος, καθώς λέμε και στις ημέρες του παρόντος καιρού, ημέρα του Πάσχα, και ημέρα της Πεντηκοστής, και ημέρα, στην οποία πρόκειται να βγει ο βασιλιάς, για να κάνει αυτό, και αυτό. Αλλά ούτε λέγεται ημέρα κρίσεως, γιατί σ’ αυτήν θα γίνει η κρίση (διότι ούτε η ημέρα εκείνη πρόκειται να είναι κάτι άλλο, και άλλος ο Κύριος που πρόκειται να έλθει σ’ αυτήν).

(περισσότερα…)

Άγιος Συμεών ο Νέος Θεολόγος – Περί των τριών τρόπων της προσευχής. (Φιλοκαλία των Ιερών Νηπτικών, Τόμος E΄).

* Φιλοκαλία των Ιερών Νηπτικών, Τόμος Ε΄, (σελ. 300-308).

Άγιος Συμεών ο νέος Θεολόγος

Περί των τριών τρόπων της προσευχής

Τρεις είναι οι τρόποι της προσοχής και της προσευχής, με τους οποίους η ψυχή ή υψώνεται ή γκρεμίζεται• υψώνεται όταν τους μεταχειρίζεται σε κατάλληλο καιρό, γκρεμίζεται όταν τους κατέχει παράκαιρα και ανόητα. Η νήψη λοιπόν και η προσευχή είναι δεμένες όπως η ψυχή με το σώμα και η μία χωρίς την άλλη δεν μπορεί να σταθεί. Αυτά τα δύο συνδέονται μεταξύ τους με δύο τρόπους. Πρώτα η νήψη αντιστέκεται στην αμαρτία, σαν εμπροσθοφυλακή, και κατόπιν ακολουθεί η προσευχή, η οποία θανατώνει παρευθύς και αφανίζει όλους εκείνους τους αισχρούς λογισμούς που εξουδετέρωσε πρωτύτερα η προσοχή• γιατί αυτή μόνη της δεν μπορεί να κάνει κάτι τέτοιο. Αυτή η δυάδα, δηλαδή η προσοχή και η προσευχή, είναι η πύλη της ζωής και του θανάτου, κι όταν με τη νήψη φυλάγομε καθαρή την προσευχή, βελτιωνόμαστε, ενώ όταν δεν προσέχομε και τη μολύνομε και τη διαφθείρομε, αυξανόμαστε στην κακία. Επειδή λοιπόν, όπως είπαμε, οι τρόποι της προσοχής και προσευχής είναι τρεις, πρέπει να πούμε και τα ιδιώματα του κάθε τρόπου ώστε, όποιος θέλει να βρει τη ζωή και να εργαστεί, να βεβαιωθεί από αυτές τις τρεις ξεχωριστές καταστάσεις και να διαλέξει το καλύτερο, και όχι από άγνοια να κρατήσει το χειρότερο και να διωχθεί έτσι από το καλύτερο.

(περισσότερα…)

Άγιος Συμεών ο Νέος Θεολόγος – Λόγος περί πίστεως. Και διδασκαλία για εκείνους πού λένε, ότι δεν είναι δυνατόν εκείνοι πού βρίσκονται μέσα στις φροντίδες του κόσμου να φτάσουν στην τελειότητα των αρετών. Και διήγηση επωφελής στην αρχή. (Φιλοκαλία των Ιερών Νηπτικών, Τόμος E΄).

* Φιλοκαλία των Ιερών Νηπτικών, Τόμος Ε΄, (σελ. 293-299).

Άγιος Συμεών ο νέος Θεολόγος

Λόγος περί πίστεως. Και διδασκαλία για εκείνους πού λένε, ότι δεν είναι δυνατόν εκείνοι πού βρίσκονται μέσα στις φροντίδες του κόσμου να φτάσουν στην τελειότητα των αρετών. Και διήγηση επωφελής στην αρχή

Αδελφοί και πατέρες· είναι καλό να διακηρύττομε σε όλους το έλεος του Θεού και να φανερώνομε στους πλησίον μας την ευσπλαχνία και την ανείπωτη αγαθότητα του Θεού προς εμάς. « Εγώ λοιπόν, καθώς το βλέπετε, μήτε νηστείες έκανα, μήτε αγρυπνίες, μήτε χαμαικοιτίες, αλλά μόνο ταπεινώθηκα και ο Κύριος σύντομα με έσωσε», λέει ο θειος Δαβίδ. Και μπορεί κανείς να πει πολύ πιο σύντομα: «Μόνο πίστεψα, και με δέχτηκε ο Κύριος». Επειδή είναι πολλά αυτά πού μας εμποδίζουν ν΄ αποκτήσομε την ταπείνωση, να βρούμε όμως την πίστη δεν μας εμποδίζει τίποτε. Γιατί αν το θελήσομε ολόψυχα, ευθύς ενεργεί μέσα μας η πίστη, αφού είναι δώρο του Θεού και φυσικό προσόν, αν και υπόκειται στην αυτεξουσιότητα της προαιρέσεώς μας. Γι΄ αυτό ακόμη και οι Σκύθες και οι βάρβαροι πιστεύουν ο ένας τα λόγια του άλλου. Και για να σας δείξω στην πράξη την ενέργεια της ενδιάθετης πίστεως και να βεβαιώσω όσα είπα, ακούστε να σας διηγηθώ κάτι πού άκουσα από κάποιον πού δεν ψεύδεται.

(περισσότερα…)